Έλυρος

Έλυρος: Μια από τις κυριότερες πόλεις της αρχαίας Κρήτης

H Έλυρος είναι μια μεγάλη αρχαία πόλη που βρίσκεται στα νότια του νομού Χανίων. Από πολλούς ιστορικούς θεωρείται η πιο σημαντική αρχαία πόλη της Νοτιοδυτικής Κρήτης.

Η Έλυρος βρίσκεται βορειοδυτικά της Σούγιας σε απόσταση λίγων χιλιμέτρων, κοντά στο χωριό Ροδοβάνι.

Έλυρος – Μια αρχαία πόλη με μεγάλη ιστορία

Η Έλυρος υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες πόλεις στην αρχαία Κρήτη. Κάποιες ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ο πληθυσμός της ήταν περίπου 16.000 κάτοικοι, αλλά στο απώγειό της ο πληθυσμός της έφτασε στους 30.000 κατοίκους.

Επειδή εκείνο τον καιρό το ναυτικό εμπόριο ήταν μια από τις κύριες ασχολίες των μεγάλων πόλεων της Κρήτης, η Έλυρος δεν είχε ένα, αλλά δύο λιμάνια: Το πρώτο λιμάνι ήταν η όμορφη αρχαία πόλη της Λισσού, όπου πολλά, ανεκτίμητης αξίας ευρήματα έχουν ανακαλυφθεί. Το δεύτερο λιμάνι ήταν η αρχαία πόλη της Συίας, που έδωσε το όνομά του στη σημερινή γειτονική Σούγια.

Εκτός από εμπόριο, πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι στην αρχαία Έλυρο κατασκεύαζαν – και εμπορεύονταν – όπλα, κάτι που συνέβαλε στη στρατιωτική ισχύ και την ευημερία της πόλης. Η Έλυρος ήταν τόσο ακμάζουσα που εξέδιδε δικό της νόμισμα, το οποίο χρησιμοποιούσαν και άλλες γειτονικές πόλεις, όπως η Λυσσός, η Τάρρα και η Υρτακίνα.

Η αρχαία Έλυρος άκμασε από τον 5ο αιώνα π.Χ. Τον 3ο π.Χ. η Έλυρος βρισκόταν σε πόλεμο με την Κυδωνία, τη μεγαλύτερη πόλη-κράτος της περιοχής, που βρίσκεται κοντά στα σημερινά Χανιά.

Η Έλυρος υπήρξε μεγάλη πόλη και κατά τη Ρωμαϊκή και Πρωτοβυζαντινή περίοδο. Καταστράφηκε στα Βυζαντινά χρόνια από τους Άραβες Σαρακηνούς, που έφτασαν σε μεγάλους αριθμούς στην Κρήτη από την Ισπανία.

Έλυρος – η θρησκευτική ιστορία της πόλης

Στα αρχαία χρόνια στην Έλυρο λατρεύονταν ο θεός Απόλλωνας και οι γιοι του Φυλακίδης και Φίλανδρος. Αξιοσημείωτο είναι ότι τον 3ο αιώνα π.Χ., ενώ η Έλυρος και η Κυδωνία ήταν σε πόλεμο, οι κάτοικοι της Ελύρου έστειλαν στο Μαντείο των Δελφών ένα εντυπωσιακό χάλκινο άγαλμα, που αναπαρίστανε μία γίδα που τάϊζε τους γιους του Απόλλωνα όταν ήταν μικροί.

Στα Ρωμαϊκά χρόνια, η Έλυρος πρέπει να υπήρξε το τοπικό φιλοσοφικό κέντρο, όπως δείχνει ο ‘‘Φιλόσοφος της Ελύρου’’, το Ρωμαϊκό άγαλμα που ανακαλύφθηκε εδώ.

Τέλος, κατά την Πρωτοβυζαντινή περίοδο η Έλυρος ήταν αρκετά μεγάλη ώστε να έχει αρχιεπισκοπική έδρα. Τα ερείπια της αρχιεπισκοπής, που χτίστηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. υπάρχουν ακόμη στο κέντρο της παλιάς πόλης.

Η Έλυρος υπήρξε μια αρχαία πόλη με μεγάλη δύναμη και πλούτο. Για περισσότερα από 1.000 χρόνια ο μεγάλος πληθυσμός της ευημερούσε. Σήμερα, τα ερείπια της πόλης δεν είναι τόσο εντυπωσιακά όσο άλλων αρχαιολογικών χώρων στην Κρήτη, όμως η Έλυρος παραμένει μια από τις πιο αξιόλογες ιστορικές τοποθεσίες και ένα μέρος που αξίζει να επισκεφτείτε όταν είστε στη Νότια Κρήτη στην περιοχή της Σούγιας.

Επιστροφή στον Οδηγό του Ταξιδιώτη για τα Χανιά >>